Narqo
Decapat
- Katılım
- 18 Ağustos 2021
- Mesajlar
- 369
- Makaleler
- 2
Öncelikle herkese iyi Sosyaller dilerim. Bugünkü yazımın konusu Türkler ve iranlılar arasında büyük bir tartışma konusu olan safevi-afşar-kaçarlar gibi yeni ve modern çağda İran'ı yöneten hanedanların kökeni.
Bu konuyu elimden geldiğince objektif bir şekilde değerlendirmeye çalışacağım sizde fikirlerinizi belirtirseniz sevinirim. Öncelikle safevi hanedanına bakalım Safeviler ağırlıklı olarak günümüz İran'ını ve Afganistan'ını yönetmiştir. Yani fars ağırlıklı bir coğrafyada var olmuşlardır. Bu yüzden etnik olarak Türk olmalarına rağmen fars kültüründen büyük ölçüde etkilenmişlerdir. Ancak askerler, şah ve devlet adamları Türkçe konuşmaya devam etmiştir. Safeviler ne tamamen Türktür ne de yabancı ve İran'lı tarihçilerin lanse ettiği gibi farstır. Safeviler Türk-fars hanedanlığıdır. Şimdi İranlıların büyük bir hırsla sahiplendikleri yabancı tarihçilerinde buna çanak tuttuğu büyük komutan nadir şaha gelelim. Nadir şah o dönem safevi toprağı olan bugünkü Türkmenistan coğrafyasında doğmuştur ve oğuz kağan soyundan gelen afşar boyuna mensuptur.
Aslında bu bile nadirin kökeni hakkında büyük ölçüde fikir verebilir. Nadir yapısı ve yetiştiği şartlar gereği her durumu her kavramı kendi çıkarına kullanabilen bir hükümdardır. Paralarında kendinden İran hükümdarı olarak bahsederken Osmanlı devleti ile olan yazışmalarında kendinden Türk hükümdarı devletinden de Türk devleti olarak bahsetmiştir. Ancak köken olarak Türktür, kurduğu afşar devletiyse gerek hüküm sürdüğü coğrafya olsun gerek sonraki hükümdarlar dönemindeki saray ve ordu kültürü olsun tamamen Türktür. Şimdi modern İran'ın ve Azerbaycan'ın kurulmasında önemli rol alan kaçar devletine gelelim kaçarlar Safevi şahı 1. İsmail döneminde Yozgat'tan İran'a göçen bir Türk boyudur. Ağırlıklı olarak estarabad ve karabağ bölgesinde yaşamışlardır ve safevilerin kuruluş ve çöküş dönemlerinde devlet yönetiminde önemli rol oynamışlardır. Kurucuları ağa Muhammed han kaçardır. Ağa Muhammed han nadir şahın ölümünden sonra İran'da başlayan hakimiyet savaşlarına katılan kaçar boyunun lideri Muhammed Hasan handır.
Muhammed Hasan han estarabada hakim olmuş ve afşarlarla savaşmaya başlamıştır. Ancak afşar hükümdarı adil şaha yenilmiş ve Türkmenistan çöllerine kadar kaçmıştır. Muhammed Hasan'ı yakalayamayan adil şah onun 7 yaşındaki oğlu ağa Muhammed'i esir almış ve onu hadım ettirmiştir bu yüzden ağa Muhammed karanlık bir kişiliğe sahip olmuştur. İran hükümdarı olduktan sonra eski çağ İran hükümdarlarını örnek almış ve her gece yatmadan önce hizmetkarlarına şehnameyi okutmuştur. Az önce bahsettiğim olaydan da anlayacağınız gibi kaçarlar etnik olarak tamamen Türk olmalarına rağmen farslaşmışlardır ve hiçbir zaman safeviler ve afşarlar gibi Türklük bilincine sahip olmamışlardır.
Yani kaçarlar etnik olarak Türk olsa da fars devletidir. Sizde bu konudaki fikirlerinizi belirtirseniz sevinirim. Umarım faydalı bir yazı olmuştur.
Bu konuyu elimden geldiğince objektif bir şekilde değerlendirmeye çalışacağım sizde fikirlerinizi belirtirseniz sevinirim. Öncelikle safevi hanedanına bakalım Safeviler ağırlıklı olarak günümüz İran'ını ve Afganistan'ını yönetmiştir. Yani fars ağırlıklı bir coğrafyada var olmuşlardır. Bu yüzden etnik olarak Türk olmalarına rağmen fars kültüründen büyük ölçüde etkilenmişlerdir. Ancak askerler, şah ve devlet adamları Türkçe konuşmaya devam etmiştir. Safeviler ne tamamen Türktür ne de yabancı ve İran'lı tarihçilerin lanse ettiği gibi farstır. Safeviler Türk-fars hanedanlığıdır. Şimdi İranlıların büyük bir hırsla sahiplendikleri yabancı tarihçilerinde buna çanak tuttuğu büyük komutan nadir şaha gelelim. Nadir şah o dönem safevi toprağı olan bugünkü Türkmenistan coğrafyasında doğmuştur ve oğuz kağan soyundan gelen afşar boyuna mensuptur.
Aslında bu bile nadirin kökeni hakkında büyük ölçüde fikir verebilir. Nadir yapısı ve yetiştiği şartlar gereği her durumu her kavramı kendi çıkarına kullanabilen bir hükümdardır. Paralarında kendinden İran hükümdarı olarak bahsederken Osmanlı devleti ile olan yazışmalarında kendinden Türk hükümdarı devletinden de Türk devleti olarak bahsetmiştir. Ancak köken olarak Türktür, kurduğu afşar devletiyse gerek hüküm sürdüğü coğrafya olsun gerek sonraki hükümdarlar dönemindeki saray ve ordu kültürü olsun tamamen Türktür. Şimdi modern İran'ın ve Azerbaycan'ın kurulmasında önemli rol alan kaçar devletine gelelim kaçarlar Safevi şahı 1. İsmail döneminde Yozgat'tan İran'a göçen bir Türk boyudur. Ağırlıklı olarak estarabad ve karabağ bölgesinde yaşamışlardır ve safevilerin kuruluş ve çöküş dönemlerinde devlet yönetiminde önemli rol oynamışlardır. Kurucuları ağa Muhammed han kaçardır. Ağa Muhammed han nadir şahın ölümünden sonra İran'da başlayan hakimiyet savaşlarına katılan kaçar boyunun lideri Muhammed Hasan handır.
Muhammed Hasan han estarabada hakim olmuş ve afşarlarla savaşmaya başlamıştır. Ancak afşar hükümdarı adil şaha yenilmiş ve Türkmenistan çöllerine kadar kaçmıştır. Muhammed Hasan'ı yakalayamayan adil şah onun 7 yaşındaki oğlu ağa Muhammed'i esir almış ve onu hadım ettirmiştir bu yüzden ağa Muhammed karanlık bir kişiliğe sahip olmuştur. İran hükümdarı olduktan sonra eski çağ İran hükümdarlarını örnek almış ve her gece yatmadan önce hizmetkarlarına şehnameyi okutmuştur. Az önce bahsettiğim olaydan da anlayacağınız gibi kaçarlar etnik olarak tamamen Türk olmalarına rağmen farslaşmışlardır ve hiçbir zaman safeviler ve afşarlar gibi Türklük bilincine sahip olmamışlardır.
Yani kaçarlar etnik olarak Türk olsa da fars devletidir. Sizde bu konudaki fikirlerinizi belirtirseniz sevinirim. Umarım faydalı bir yazı olmuştur.
Son düzenleyen: Moderatör:
